Democratieën en mensenrechten staan onder druk. Rusland is Oekraïne binnengevallen, in Wit-Rusland verdwijnen dissidenten achter tralies. Een tegengeluid is hard nodig. In ons festival The People United geven we musici een podium die zich inzetten voor vrede en recht. De pianiste Hanna Shybayeva speelt Frederic Rzewski’s iconische variaties op het Chileense protestlied The People United Will Never be Defeated. Het startsein voor een festival met verboden muziek, uit heden en verleden, en werken van componisten die moedig op de barricades klimmen. Composities uit Estland, Oekraïne en Belarus staan op het programma. Musici uit landen die tegenover elkaar staan spelen samen en tonen dat muziek kan verbinden. Het Oeigoerse ensemble Mäshräp vertolkt traditionele muziek uit een eeuwenoude cultuur die dreigt te verdwijnen. Het festival is ook een ode aan de verbeeldingskracht, die ons sterker en weerbaarder kan maken.
Passe-partout 6 concerten € 125
Bert den Hertog orgel
Pēteris Vasks en Arvo Pärt zijn de meest prominente componisten uit respectievelijk Letland en Estland, twee landen die decennialang hebben gezucht onder het sovjet-regime. De Haagse organist Bert den Hertog zet beide componisten centraal in zijn recital. Vasks schreef zijn orgelwerken rond het moment dat Letland onafhankelijk werd. Ze zijn een weerslag van die bewogen periode. Uit zijn muziek spreekt een vrije geest. Ook Arvo Pärt is het toonbeeld van een componist die zijn eigen weg volgt. Hij emigreerde naar het Westen, omdat zijn muziek in de sovjet-tijd op de zwarte lijst stond en hij in Estland geen toekomst had. In het Westen kreeg hij succes. Na de onafhankelijkheid keerde hij terug naar Estland, zijn thuis waar vanuit hij de wereld over reist als de meest gespeelde levende componist van dit moment.
Ensemble Mäshräp
Oeigoerse traditionele muziek prijkt hoog op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed van Unesco. Die bloeit al sinds de tweede eeuw in wat nu Xinjiang in China is. De muziek is geraffineerd, pakkend en complex en lijkt op Turkse klassieke muziek – de Oeigoerse taal is aan het Turks verwant. Deze eeuwenoude traditie dreigt van de aardbodem te worden gevaagd en kan alleen buiten China nog in het openbaar klinken. Zes Oeigoerse emigranten in Nederland vormen het ensemble Mäshräp. Zij vertolken klassieke liederen over vriendschap, heimwee en liefde.
Antonii Baryshevskyi piano
Kort na de Russische invasie in Oekraïne verhuisde de meesterpianist Antonii Baryshevskyi naar Amsterdam. Hij won prestigieuze pianoconcoursen. Als artist in residence maakte hij in onze concerten al een aantal keren een verpletterende indruk. Baryshevskyi is een bevlogen pleitbezorger voor Oekraïense pianomuziek. Hij speelt de pianocyclus Reflections en Preludes van Boris Lyatoshinsky, een toonaangevende 20e-eeuwse Oekraïense componist. Een van Lyatoshinsky’s meest prominente studenten is Valentin Silvestrov, wiens grandioze Tweede sonate op het programma staat naast een selectie uit zijn cyclus Kitsch-Musik. Antonii Baryshevskyi besluit zijn programma met pianstukken en razendvirtuoze etudes van Silvestrovs geestverwant Svyatoslav Lunyov.
New European Ensemble
Maya Fridman cello
Konstantyn Napolov slagwerk
Hanna Shybayeva piano
Muziek kan aansporen tot verandering en verbroedering. Vanuit die drijfveer treden Hanna Shybayeva, Maya Fridman en Konstantyn Napolov graag met elkaar op. Ze verhuisden vanuit respectievelijk Minsk, Moskou en Odessa naar Nederland. Met het New European Ensemble presenteren ze een rijkgeschakeerd premièreprogramma. Op het programma staan composities van toonaangevende componisten: Maxim Kolomiiets en Victoria Poleva uit Oekraïne, en Kanstantsin Yaskou en Oxana Omelchuk uit Belarus, die hun land zijn ontvlucht. De cellosonate van de componerende pianist Evgeny Kissin krijgt zijn Nederlandse première. Na afloop vertellen Maya Fridman en Hanna Shybayeva over hun benefietconcerten waarmee ze Oekraïne en Belarussische politieke gevangenen en hun families ondersteunen.
Animato Kwartet
Steve Reich componeerde met Different Trains voor strijkkwartet en tape een van zijn beste werken. Hij kwam op het idee toen hij zich realiseerde dat hij als kind tijdens de oorlogsjaren in de VS onbekommerd met de trein reisde, terwijl op een ander continent de deportatietreinen rondreden. Het strijkkwartet verklankt de beweging van de treinen,
terwijl via de tape orkestrale geluiden, stemmen, perron- en
treingeluiden, bellen en sirenes klinken. Deze minimal-music-klassieker houdt je een half uur op het puntje van je stoel. Het Animato Kwartet speelt ook werken van Henriëtte Bosmans en Anton Webern, in de oorlogjaren verboden componisten. Joël Watermans strijkkwartet Moonset klinkt naast de muziek van Haydn waardoor het is geïnspireerd.
Hanna Shybayeva piano
Frederic Rzewski baseerde zijn indrukwekkende variatiereeks The People United Will Never Be Defeated op het strijdlied van het Chileense verzet tegen de dictatuur. Dat heel verschillende mensen zich kunnen verenigen, heeft Rzewski magistraal verklankt. In 36 variaties citeert hij allerlei stijlen, zoals jazz, serialisme, minimalisme en romantiek. De variatiereeks is een lijfstuk van Hanna Shybayeva. Zij speelt “met uitzonderlijke power, fantasierijk van kleur en zeer overtuigend (Trouw).”
Na de pauze geven de Haagse kunstenaars Ingrid Rollema en Suzanne Groothuis een presentatie over de Hope Foundation, die met kunstprojecten Palestijnse kinderen ondersteunt.
De Franse componist Francis Poulenc startte als een enfant terrible, die zich afzette tegen de gevestigde orde. Zijn tijdgenoten namen hem niet altijd serieus. Hij zou een onbekommerd, tamelijk oppervlakkig oeuvre hebben geschreven. Ten onrechte. Poulencs muziek is rijkgeschakeerd en vol emotionele diepgang. Toch wordt zijn werk te weinig gespeeld. In het huidige seizoen van het Concertgebouw klinkt verspreid over enkele concerten slechts een uur Poulenc. Voor Classical NOW! de aanleiding voor een hommage met vijf concerten.
Passe-partout 5 concerten € 110
Ekaterina Levental mezzosopraan
Joram Ish Hurwitz piano (op band)
Chris Koolmees regie
Eenzaam in haar kamer voert een vrouw een videochat met haar ex, die de volgende dag gaat trouwen met een ander. Wanhopig doet zij een laatste poging om haar relatie te lijmen. Regisseur Chris Koolmees laat in zijn versie van Poulencs theaterklassieker La Voix Humaine geen telefonerende vrouw op het toneel verschijnen, maar een webcamgirl. Een glansrol voor zangeres en performer Ekaterina Levental. “We zien Leventals expressieve gezicht uitvergroot op scherm, nu eens hysterisch getourmenteerd, dan weer gelift door vergeefse hoop. Die uitersten dragen de voorstelling, en wat geeft Levental er met haar gave mezzo, perfecte dictie en sterke présence indringend stem en gezicht aan (NRC).”
Huib Ramaer verteller
Tobias Borsboom piano
Jean de Brunhoff schreef en tekende in 1931 met De avonturen van het olifantje Babar een tijdloze klassieker. Poulenc maakte van Babar een vertelling voor spreekstem en piano. Het is een van zijn volmaaktste stukken. De grootste Franse acteurs hebben het voorgedragen. Huib Ramaer vertelt Babar zowel in het Nederlands als in het Frans, met de Haagse pianist Tobias Borsboom aan de vleugel.
Coraline Groen viool
Jelmer de Moed klarinet
Bram van Sambeek fagot
Kalle de Bie cello
Ekaterina Levental mezzosopraan
Rik Kuppen piano
Een rijkgevulde avond (twee pauzes) met kamermuziek en liederen van Francis Poulenc. Ook werken van Maurice Ravel en mentor en inspirator Erik Satie staan
op het programma. Zes musici verschijnen op het podium, allen grote fans van Poulencs
muziek. Coraline Groen won in 2020 het Oscar Back Concours, “stijlvol en met eigenheid (NRC).” Jelmer de Moed valt op als “een geraffineerde performer (Jury Dutch Classical Talent).” “Topfagottist (Volkskrant)” Bram van Sambeek won prestigieuze prijzen. Rik Kuppen musiceert “mooi en genereus (Volkskrant).”
Charlotte Riedijk sopraan
Ellen Corver piano
Weinig Nederlandse vocalisten hebben zich zo intensief verdiept in Poulenc als de sopraan Charlotte Riedijk. Geen nuance ontgaat haar in zijn liederen die van een zanger het uiterste vraagt. “Met veel gevoel voor theater zingt Charlotte Riedijk … declamatie, empathie en lyrische zanglijnen zijn perfect in balans (Volkskrant).” Zij vertolkt ook liederen van Satie en Ravel, twee inspiratiebronnen van Poulenc. Haar partner is de pianiste Ellen Corver, met wie zij al vele jaren een duo vormt.
Hexagon Ensemble
Als Poulenc een opera van Wagner opgedrongen had gekregen, wilde hij zijn oren wassen met Mozart, zijn lievelingscomponist. Het Hexagon Ensemble – vijf blazers één pianist – speelt Mozarts Kwintet voor blazers en piano. De musici combineren dit hoogtepunt in Mozarts oeuvre met een riante selectie uit Poulencs werken voor blazers, waaronder zijn spectaculaire Sextet. “Het Hexagon Ensemble is voortreffelijk en vervult een unieke plaats in het Nederlandse muzikale landschap (Opus Klassiek).”
Een rijkgeschakeerde hommage aan onze planeet in 7 concerten. 16 Festivalmusici spelen werken van componisten die zich verbonden voelen met de planeet en de natuur. Die ons uitdagen beter te luisteren naar de wereld om ons heen.
De violist Daniel Rowland verzorgt met Classical NOW! van 10 tot 12 maart een lang weekend met musici van zijn Stift Festival. “Een prachtfestival, het omreizen waard” noteerde de NRC in een vier-sterren-recensie. Nu in Den Haag. Te beluisteren zijn composities in allerlei bezettingen, van fluit solo tot septetten en Maxim Shalygins ode aan de oceaan in een groots octet met zeven strijkers en piano. Met violist Daniel Rowland, altviolist Dana Zemtsov, mezzosopraan Ekaterina Levental, meesterpianist Antonii Barishevskyi en vele anderen. Op 30 en 31 maart spelen pianist Tobias Borsboom en slagwerker Konstantyn Napolov solorecitals.
Konstantyn Napolov slagwerk
De slagwerker Konstantyn Napolov zet het podium vol met tientallen instrumenten. Gongen en objecten uit de Chinese opera bespeelt hij in Droplets van Christiaan Richter. Ritmische processen uit de natuur, zoals het vallen van regendruppels, klinken in verschillende ritmes. Het vereist bovenmenselijke beheersing om die met elkaar te combineren. Hij speelt op weer heel andere instrumenten door de natuur geïnspireerde solostukken van Louis Andriessen, John Psathas, Tansy Davies, Mark Glentworth en Nicolas Martynciow. Voor Eva van Remy Alexander bouwde de kunstenaar Rob van den Broek een nieuw percussie-instrument.
Tobias Borsboom piano
De Tsjech Vítězslav Novák wilde in Pan (een toongedicht voor piano van een uur) het bos, de bergen, de zee, zelfs het universum omhelzen in extatische muziek. Het leverde een grandioos stuk op, omdat hij met een helder hoofd zo’n beetje alle klankmogelijkheden van de piano heeft benut. Gulle muziek waarmee je nu tijdreist naar Praag rond 1910. De Haagse pianist Tobias Borsboom gelooft in elke noot van Nováks muziek. Het is een belevenis om hem daarin te horen opgaan. Voor zijn spel met “de nodige dramatiek en een juweel van een toucher (Trouw)” “verdient hij volle zalen (Parool).”
Daniel Rowland viool
Maja Bogdanović cello
Janne Thomsen fluit
Natacha Kudritskaya piano
In onze kindertijd voelen we ons één met de natuur, onze zintuigen nog nauw met elkaar verbonden. Die wereld vol magie heeft de Roemeen Georges Enescu verklankt in Impressions d’Enfance. Daniel Rowland en Natacha Kudritskaya spelen die half uur durende cyclus grandioos. “Magistrale kamermuziek van het hoogste niveau” schreef de Volkskrant. Het lukte Claude Debussy om de toverwereld van zijn jeugd vast te houden, in Syrinx, een ode aan een mythische bosnimf, en in La Mer, zijn driedelige hommage aan de zee voor orkest, die Sally Beamish briljant vertaalde naar pianotrio. Speels en magisch is Aquarelles voor fluit, cello en piano van Philippe Gaubert.
Ekaterina Levental mezzosopraan
Frank Peters piano
De negentiende eeuw was het tijdperk van de natuurfilosofen. In de ongerepte natuur kon je het goddelijke vinden. Hun ideeën waren voor dichters en componisten een onuitputtelijke inspiratiebron.
Natuurgedichten van Goethe en anderen staan centraal in liederen van Nikolai Medtner. De pianist Frank Peters en de mezzosopraan Ekaterina Levental presenteren de vierde cd uit hun cyclus met alle liederen van Medtner, de eerste complete opname ooit. “Met hun hart en ziel zit het helemaal goed … hun vertolking maakt diepe indruk (Parool).”
Daniel Rowland & Tim Brackman viool
Dana Zemtsov & Benjamin Roskams altviool
Maja Bogdanović & Pieter de Koe cello
Ekaterina Levental mezzosopraan
Natacha Kudritskaya & Antonii Baryshevksyi piano
De natuur ondergaat een metamorfose. Turbulente veranderingen en melancholie om wat verloren gaat vertaalde niemand zo indringend naar muziek als Richard Strauss in zijn Metamorfosen voor strijkers. In Chanson perpétuelle van Ernest Chausson gaat een vrouw op in de eeuwige natuur. De eeuwigheid is ook het thema in Gija Kantsjeli’sTime … and again: een aangrijpend en raadselachtig meesterwerk.
Meesterpianist Antonii Baryshevksyi combineert RavelsUne barque sur l’océan met twee andere delen uit Ravels betoverende pianocyclus Miroirs. De walvissen onder het spiegelende wateroppervlak komen tot leven in Vox Balaena van George Crumb. Een theatraal meesterwerk voor drie gemaskerde musici in blauw licht. Ook het perfecte decor voor Blue in blue in blue, het grootse premièrestuk waarmee Maxim Shalygin ons onderdompelt in een hallucinerend nieuwe wereld.
Daniel Rowland&Tim Brackman & Floor Le Coultre viool
Dana Zemtsov&Benjamin Roskams altviool
Maja Bogdanović & Pieter de Koe cello
Nicholas Schwartz contrabas
Janne Thomsen fluit
Natacha Kudritskaya piano
Weinig componisten staan zo dicht bij de natuur als Pēteris Vasks. Het is te beluisteren in drie solostukken. Daniel Rowland speelt de aan hem opgedragen Sonata Estiva (Zomersonate). Pianiste Natacha Kudritskaya tovert herfstkleuren uit haar piano in Autumn Music. De Deense fluitist Janne Thomsen vertolkt Landscape with Birds. Ook Beethoven schilderde een landschap met vogels, in zijn Zesde Symfonie, de Pastorale. De festivalmusici spelen de versie voor strijkseptet. Een mooie bezetting. Tim Brackman en Pieter de Koe spelen in het veelgeprezen Animato Kwartet. Dana Zemtsov is een internationale altvioolster. Nicholas Schwartz speelt in het Concertgebouworkest en “tovert met zijn contrabas (NRC).”
Daniel Rowland & Tim Brackman viool
Benjamin Roskams & Floor le Coultre altviool
Maja Bogdanović & Pieter de Koe cello
Ekaterina Levental mezzosopraan
Jelmer de Moed klarinet & Janne Thomsen fluit
Natacha Kudritskaya piano
We openen het festival met een ode aan de nacht. De zon gaat onder in Respighi’s klassieker Il tramonto voor mezzosopraan en strijkkwartet. De nacht valt in Vivaldi’s fluitconcert La notte. In Arnold Schönbergs iconische Verklärte Nacht voor strijksextet wandelen twee geliefden door de maanovergoten nacht. Bijbelse visioenen over het einde der tijden inspireerden Messiaen tot zijn visionaire meesterwerk Quatuor pour la fin du temps. Natacha Kudritskaya speelt als opmaat ZZ’s Dream, een poëtisch pianostuk van de Argentijn Osvaldo Golijov. De Chinese filosoof Zhuang Zhou droomt dat hij als vlinder terecht komt in een andere dimensie. Met onder anderen Daniel Rowland (“Prachtig, intens en hypermuzikaal” – NRC), Maja Bogdanovic (“veel karakter, kleur en diepgang” – NRC), Jelmer de Moed (“Een geraffineerde performer” – Dutch Classical Talent jury) en Natacha Kudritskaya (“Overweldigend” – Gramophone).
De Haags/Oekraïense componist Maxim Shalygin staat bekend als een klanktovenaar. Concerten en cd’s met zijn werk zijn in de pers al meerdere keren bestempeld tot muzikale hoogtepunten van het jaar. Classical NOW! organiseert het eerste festival dat geheel is gewijd aan zijn muziek. De festivalmusici spelen solostukken, duo’s en liederen. Samen met Filmhuis Den Haag vertonen we de première van de eerste documentaire over zijn leven en werk. Tijdens het componeren onderzoekt Shalygin het domein buiten de ratio. Daar vindt hij naar eigen zeggen waarheid en schoonheid, wat verstilde en serene noten oplevert, maar ook weerbarstige en geheimzinnige muziek.
Passe-partout 2 concerten € 55
Maya Fridman cello
Emmy Storms viool
Antonii Baryshevskyi piano
De solocycli van Maxim Shalygin worden in de pers geprezen om de “orkestrale rijkdom” en “indringende schoonheid.” Maya Fridmans vertolking van Canti d’inizio e fine is in de Volkskrant zelfs uitgeroepen tot muzikaal hoogtepunt van 2019. Zij vertolkt deze spraakmakende cyclus opnieuw. De violiste Emmy Storms speelt de veeleisende Letters to Anna, een “odyssee door de menselijke geest” met Symfonie voor viool solo als ondertitel. De pianist Antonii Barishevskyi zoekt de stilte op in de meditatieve Preludes. Shalygin schrijft graag cycli voor solo-instrumenten, liefst voor bevriende musici, die hij niet zelden voorbij het uiterste drijft.
Lees meer
Ekaterina Levental mezzosopraan
Daniel Rowland & Emmy Storms viool
Lidy Blijdorp cello
Antonii Baryshevskyi piano
Vijf favoriete musici van Maxim Shalygin komen samen voor twee liederencycli en kamermuziek. Een afwisselend programma. Te beluisteren zijn intieme liederen op de grens van de stilte, maar ook duizelingwekkend virtuoze stukken. In het programma klinken hommages aan de Perzische dichter Omar Khayyam, aan Maurice Ravel en aan de pasgeboren dochter van de componist. Een centrale rol vervult de Oekraïense meesterpianist Antonii Barishevskyi, winnaar van prestigieuze concoursen.
Anastasiia Suprun-Zhyvodrova regie
Met Filmhuis Den Haag brengen we Raising Waves in première: een filmportret over Maxim Shalygin. De filmcrew volgde de componist naar Dniprodzerzhynsk. Het deprimerende uitzicht uit de flat waar hij opgroeide, wilde hij overwinnen met muziek. Als compositiestudent in Kyiv raakte hij gegrepen door de muziek van Louis Andriessen, wat hem aanspoorde tot een vervolgstudie in Den Haag. Hij is er blijven wonen en uitgegroeid tot een van de markantste componisten in ons land.
Dana Zemtsov altviool
Ze krijgt lof voor haar “machtige toon en meeslepende vertelkracht (NRC).” Dana Zemtsov is een van de boeiendste altviool-solisten van dit moment. Haar vertolkingen zijn briljant, vol vuur en leven, en profiteren van het donkere en rijke timbre van haar instrument. In haar soloprogramma zet zij Bach tegenover Paganini. Ook hommages aan Bach en Paganini van Vieuxtemps, Mikhail Kugel, Penderecki en Stravinsky passeren de revue.
Lidy Blijdorp cello
Twee Edisons won Lidy Blijdorp in 2020 met haar cd Journeyers: de Edison voor het Beste debuut en de Publieksprijs. “Zij sleept de luisteraar mee in zeer eigen, maximaal kleurrijke vertolkingen van werken van Kodály en Ravel” noteerde de jury. Classical NOW! presenteert haar eerste solorecital in Den Haag. Zij opent met Bachs Zesde cellosuite. De Hongaarse componist Zoltán Kodály schreef als hommage aan Bach zijn grandioze Sonate voor cello solo. Volgens Lidy Blijdorp “een treinreis door Hongarije, langs weidse landschappen en eeuwenoude dorpjes, met een variëteit aan Hongaarse volksmuziek en zigeunerklanken.”
Liza Ferschtman viool
“Een inspirerende ontdekkingsreis, een adembenemend avontuur.” In de kranten verschijnen vijf-sterren-recensies met superlatieven als Liza Ferschtman op één avond de complete sonates en partita’s van Bach speelt. Ruim twee uur sublieme muziek in een concert met twee pauzes. Liza Ferschtman vertolkt Bach zo meesterlijk dat je nooit het idee krijgt in een marathonconcert verzeild te zijn geraakt. Geen detail ontsnapt aan haar aandacht. Haar Bach zingt, spreekt en danst. Een belevenis.